50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΧΡΗΣΤΟΥ  |

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΩΔΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 

Εκπαιδευτικό εργαστήρι: Γιάννη Χρήστου: Επίκυκλος 

Στο πλαίσιο των αφιερωματικών εκδηλώσεων για τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Γιάννη Χρήστου που διοργανώνει το Κέντρο Ερευνών και Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών, ο Κωστής Ζουλιάτης – μουσικός, μουσικολόγος και ερευνητής για πάνω από μία 15ετία στο έργο του σπουδαίου συνθέτη – θα κατευθύνει ένα εργαστήρι από 2 έως 6 Νοεμβρίου, με υλικό το ξεχωριστό έργο ανοιχτής δράσης Επίκυκλος, που πρωτοπαρουσιάστηκε το 1968 με την καθοδηγητική επιμέλεια του ίδιου του συνθέτη. Το αποτέλεσμα του εργαστηρίου, που απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο – με ή χωρίς μουσικές γνώσεις – θα παρουσιαστεί σε μια μοναδική παράσταση, το Σάββατο 7 Νοεμβρίου 2020 στο Ωδείο Αθηνών.

Για το έργο 

Ο «επίκυκλος», από τα αρχαία γραπτά, χαρακτηρίζει τον κύκλο του οποίου το κέντρο βρίσκεται στην περιφέρεια ενός άλλου, μεγαλύτερου κύκλου. Στην αστρονομία, ο όρος αναφέρεται στην κίνηση των πλανητών που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από έναν άλλο πλανήτη. Στο ομώνυμο έργο του Γιάννη Χρήστου, «επίκυκλο» συνιστούν τα μικρά συμβάντα των ανθρώπων γύρω – και μέσα – από τη μεγάλη πανανθρώπινη Ιστορία, που ξεκινά από τα ανεξερεύνητα βάθη της Προϊστορίας και φτάνει μέχρι το απώτερο μέλλον, τη Μετα-Ιστορία σύμφωνα με τον Χρήστου – αυτό δηλαδή που μας υπερβαίνει, τόσο ως χρόνος όσο και ως χώρος.

Ο Επίκυκλος παρουσιάστηκε σε μορφή ελεύθερου happening τον Δεκέμβριο του 1968 στο Ξενοδοχείο Χίλτον της Αθήνας, κατά την «3η Ελληνική Εβδομάδα Σύγχρονης Μουσικής», ως παρέμβαση ενδιάμεσα στα άλλα έργα του προγράμματος. Για τη συγκεκριμένη δράση, ο συνθέτης καλούσε τον κόσμο σε συμμετοχή μέσα από τις εφημερίδες της εποχής: «Το έργο αυτό μπορεί να εκτείνεται σε οποιαδήποτε χρονική διάρκεια: ημέρες, εβδομάδες, μήνες, χρόνια. (…) Οποιοσδήποτε θέλει να μετάσχει στο Υπόστρωμα Συνεχείας (continuum) είναι ευπρόσδεκτος. Για το σκοπό αυτό μπορεί να παραχθεί οποιοσδήποτε ήχος, περιλαμβανομένης και φωνητικής συμμετοχής. Όσοι θέλουν μπορούν επίσης να μείνουν και να ξενυχτήσουν. Μόλις ένας συμμετέχων διαλέξει τον ήχο του, πρέπει να συνεχίσει να τον κρατά αναλλοίωτο και δεν πρέπει ποτέ να εκτελέσει ένα διαφορετικό ήχο…».

Για το εργαστήρι 

Μέσα από το εργαστήρι, που απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο με ή χωρίς μουσικές γνώσεις, ο Κωστής Ζουλιάτης θα (απο)συντονίσει μια απόπειρα αναπαράστασης του happening που πρότεινε ο Χρήστου εν είδει «έργου» το ’68. Ο Επίκυκλος(στην εποχή της Πανδημίας) θα πάρει μορφή από την ελεύθερη δράση των συμμετεχόντων πάνω στις πρωτότυπες οδηγίες του συνθέτη, τις θεωρήσεις του για τη σκηνική πράξη, αλλά και τα ιδιόχειρα εννοιολογικά εργαλεία του κατά τη διαμόρφωση ενός έργου ανοιχτού στην ερμηνεία και την ίδια στιγμή απόλυτα ενταγμένου στο προσωπικό όραμά του.

Το παρελθόν που μας καθορίζει, το μέλλον που μας οδηγεί και το παρόν που μας προσφέρει όλη την εμπειρία και τη ζώσα γνώση, όλα ως επίκυκλοι συμπλέκονται μέσα από κινήσεις, ήχους, λέξεις, μουσική, εικόνες και χειρονομίες, για να αποτελέσουν μέρος της μεγάλης Ιστορίας, του Όλου των ανθρώπινων πράξεων και της κοινής ανθρώπινης μοίρας. Μαζί με μια δοκιμασία: η εποχή της πανδημίας, του υγειονομικού φόβου, της κοινωνικής αποστασιοποίησης, που επαναθεωρεί αδυσώπητα την κίνηση, τη σωματικότητα, την επαφή, το βάθος της χειρονομίας.

Δεν υπάρχει κανένα προαπαιτούμενο κριτήριο όσο αφορά τα μουσικά όργανα που θα χρησιμοποιηθούν ή το επίπεδο δεξιοτεχνίας, ενώ οι συμμετοχές στο εργαστήρι είναι επίσης ανοιχτές σε ενδιαφερόμενους χωρίς καθόλου μουσικές γνώσεις.

Το εργαστήρι, που θα λάβει χώρα 2-6 Νοεμβρίου, θα ξεκινήσει με μια σύντομη εισαγωγή στο μουσικό και φιλοσοφικό σύμπαν του Χρήστου, καθώς και σε στιγμές της ύστερης εργογραφίας του. Θα ολοκληρωθεί σε δύο τρίωρες συναντήσεις (με τα απαραίτητα διαλείμματα), και την παραστασιακή μορφή του Επίκυκλου που θα παρουσιαστεί, από συμμετέχοντες στο εργαστήρι, το Σάββατο 7 Νοεμβρίου στην αίθουσα «Άρης Γαρουφαλής», ανάμεσα σε άλλα έργα του Χρήστου.

Η συμμετοχή στο εργαστήρι είναι δωρεάν, ενώ θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας (μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων τα 20 άτομα). Κατά την προετοιμασία και την παράσταση θα τηρηθούν όλα τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα ασφάλειας, σύμφωνα με τους τελευταίους κανονισμούς.

Υποβολή αιτήσεων (μέχρι 23 Οκτωβρίου) και πληροφορίες: christouworkshop@gmail.com

Ενημερωθείτε για την Ημερίδα και τις συναυλίες του αφιερώματος εδώ