«Ο μουσικός κόσμος του Κωνσταντίνου Αγαθόφρονα Νικολόπουλου».
Μια συνεργασία του ΚΕΤΩΑ και της Βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας
Το καλοκαίρι του 2020 το Κέντρο Ερευνών και Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών και η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας ξεκίνησαν μια μακρόπνοη συνεργασία με στόχο την ανάδειξη της σημαντικής μουσικής συλλογής που φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη, αλλά και της εν πολλοίς άγνωστης σχέσης του δωρητή της, Κωνσταντίνου Νικολόπουλου, με τη μουσική.
Ο Κωνσταντίνος Αγαθόφρων Νικολόπουλος (1786-1841) υπήρξε ένας πολυμαθής και πολύγλωσσος διανοούμενος, συνιδρυτής επαναστατικών εταιρειών και φίλος του Κοραή, με σημαντική φιλολογική αλλά και επαναστατική δράση. Τόσο η Ανδρίτσαινα όσο και ολόκληρος ο ελληνισμός του οφείλει πολλά. Αν και το έργο του Νικολόπουλου έχει αναδειχθεί σημαντικά από τη βιβλιοθήκη, της οποίας υπήρξε ο εμπνευστής και ιδρυτής, η μουσική δραστηριότητα του Νικολόπουλου (συνθετική και μουσικολογική) παραμένει μια όψη της προσωπικότητάς του σχεδόν άγνωστη στο ευρύ κοινό. Όμως ο Νικολόπουλος υπήρξε ο μοναδικός Έλληνας μαθητής του περίφημου Βέλγου μουσικολόγου, μουσικοπαιδαγωγού και συνθέτη François-Joseph Fétis, ο οποίος μάλιστα τον συμπεριέλαβε στο Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό των Μουσικών του. Εγκατεστημένος στο Παρίσι από το 1806 (το 1820 απέκτησε τη γαλλική υπηκοότητα), ο Νικολόπουλος ξεκίνησε να συνθέτει μουσική αρκετά χρόνια πριν την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, στην προετοιμασία και την υποστήριξη της οποίας, αφιέρωσε πολύ χρόνο και ενέργεια. Τα γνωστά έργα του περιλαμβάνουν ρομάντσες, χορωδιακές καντάτες, θρησκευτικές συνθέσεις, μελοποιήσεις αρχαίων ελληνικών κειμένων, αλλά και πλήθος πατριωτικών συνθέσεων και παιάνων.
«Κτῆμα ἱερὸν τῆς Ἀνδριτσαίνης»
Ο Νικολόπουλος αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στη συγκρότηση μιας πολύτιμης και σπάνιας βιβλιοθήκης την οποία χάρισε στην Ανδρίτσαινα, την ιδιαίτερη πατρίδα του πατέρα του, την οποία και οραματιζόταν να μετατρέψει σε πνευματικό κέντρο. Τα περισσότερα βιβλία της συλλογής φέρουν τη σημείωση από το χέρι του ίδιου του Νικολόπουλου: «Κτῆμα ἱερὸν τῆς Ἀνδριτσαίνης. Δῶρον Ἀγαθόφρονος Νικολοπούλου». Ο ίδιος δεν την είχε επισκεφθεί ποτέ. Σκόπευε να μετακομίσει στην Ανδρίτσαινα, μετά την ολοκλήρωση της αποστολής της βιβλιοθήκης του από το Παρίσι, όμως ενώ εγκιβώτιζε κάποια από τα βιβλία, πλήγωσε το χέρι, μολύνθηκε και πέθανε. Ανάμεσα στο πλήθος των πολύτιμων βιβλίων της συλλογής του, φυλάσσονται και πολύτιμα βιβλία για τη μουσική, καθώς και παρτιτούρες, δικές του αλλά και άλλων συνθετών.
Η Βιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας και το ΚΕΤΩΑ, συνεχίζοντας το όραμα του Νικολόπουλου για μια πνευματική, αλλά και μουσική αναγέννηση της ιδιαίτερης πατρίδας του, θα προσπαθήσουν να αναβιώσουν τον «Μουσικό κόσμο του Νικολόπουλου» με καλλιτεχνικές και εκπαιδευτικές συνεργασίες, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, συναυλίες, ομιλίες, εκπαιδευτικά προγράμματα, κατασκευή μόνιμης προθήκης στον χώρο της βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας αφιερωμένη στη μουσική, αλλά και ειδικό ιστοχώρο, στην ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης, προσβάσιμη και από την διεύθυνση του Ωδείου Αθηνών, με κείμενα, περιγραφές, φωτογραφίες, ηχογραφήσεις.
Η πρώτη εκδήλωση από αυτές θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 3 Ιουλίου 2021, στις 7.00 μ.μ. στον Ι.Ν. Αγίων Ταξιαρχών στην Ανδρίτσαινα και θα περιλαμβάνει ομιλία του ομότιμου καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου και Διευθυντή του Κέντρου Ερευνών και Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών, Χάρη Ξανθουδάκη με τίτλο «Ο μουσικός Νικολόπουλος» αλλά και συναυλία με την μεσόφωνο Αγγελική Καθαρίου και τον πιανίστα Δημήτρη Γιάκα. Τα περισσότερα από τα έργα της συναυλίας θα ερμηνευτούν για πρώτη φορά στην εποχή μας.
Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί με τη στήριξη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας – Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας και της Ελβετικής Ένωσης Φίλων Βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας.
Είσοδος ελεύθερη.
